Miejsca pamięci i bohaterowie wybrani przez Zespół Szkół nr 5 im. Jadwigi Markowej w Rudzie Śląskiej ( Technikum nr 5 w Rudzie Śląskiej).
Miejsce pamięci (adres)
1 Miejsce pamięci: Pomnik Jadwigi Markowej.
Adres: ul. Markowa, 41-709 Ruda Śląska
2 Miejsce pamięci: Pomnik Dziewięciu z Wujka.
Adres: ul. W. Pola 40, 40-596 Katowice
Opis 1 Miejsca pamięci:
Obelisk z tablicą upamiętniający miejscową działaczkę, zamordowaną przez hitlerowców w 1939 roku.
Opis 2 Miejsca pamięci:
Pomnik górników KWK „Wujek” poległych 16 grudnia 1981 r. – Pomnik na placu NSZZ Solidarność w Katowicach.
Opis bohaterów:
Jadwiga Markowa z d. Grycman /15.09.1885 – wrzesień 1939/
Jadwiga Markowa urodziła się w 1885r. w Starych Gliwicach. Szkoła podstawowa, do której chodziła, była niemiecka, ale w domu panowała atmosfera polska i rodzina wyraźnie sprzeciwiała się procesowi germanizacji. Matka uczyła ją czytać i pisać w języku ojczystym, posługując się starym polskim modlitewnikiem i to ona wpoiła młodziutkiej Jadwidze wartości patriotyczne. W 1904r. Jadwiga wyszła za mąż za Wincentego Marka. W latach 1920-21 należała do zespołu Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Gliwicach, a po wybuchu III powstania Śląskiego wstąpiła do 4. Gliwickiego Pułku Piechoty, prowadząc kuchnię dla walczących. Po roku 1921, kiedy Śląsk podzielono i zdecydowano o przynależności Gliwic do Niemiec, Markowie osiedlili się na terenie obecnego Nowego Bytomia / centralnej dzielnicy Rudy Śląskiej/. Zmiana miejsca zamieszkania była konieczna, ponieważ w niemieckich Gliwicach małżonków spotykały szykany ze strony niemieckiej społeczności.
Markowa w polskim Nowym Bytomiu rzuciła się w wir pracy społecznej. Była współorganizatorem Koła Polek przy Związku Uchodźców Polskich / później zwanym Towarzystwem Polek /, współtworzyła lokalny hufiec ZHP oraz Koło Przyjaciół Harcerstwa. Została również radnym gminy i z zamiłowaniem oddawała się pracy społecznej. Działając w „Towarzystwie Polek”, organizowała kursy czytania i pisania w języku polskim. Doprowadziła do zamknięcia ostatniej niemieckojęzycznej szkoły podstawowej na terenie Nowego Bytomia; założyła też ochronkę dla dzieci. W pierwszej połowie lat 30-tych zarządzała kuchnią dla bezrobotnych i pomagała im znaleźć prace w Hucie ' Pokój”.
Kiedy wybucha II wojna światowa, Markowa już od pierwszych dni września stawia się na polskim posterunku. Na teren Nowego Bytomia niebawem wchodzą zbiry „ Freikorps”. Przychodzą po Jadwigę do domu i zabierają ją bosą ,z polskim sztandarem w ręku, i prowadzą przez ulice Nowego Bytomia. Sztandar publicznie palą, a ją zamykają w piwnicy 'Starej Apteki”, jednego z budynków, stojących obecnie przy ulicy Niedurnego w centrum miasta. Budynek staje się miejscem kaźni dla Polaków, stawiających czynny opór okupantowi. Hitlerowscy oprawcy straszliwie katują Markową, obcinając jej uszy, bo w nich nosiła kolczyki z polskim orłem; wybijają jej zęby, łamią ręce i nogi. Mimo że Jadwiga cierpi niewyobrażalne męki, nie załamuje się psychicznie. Jest silna duchem. Nie wyrzeka się Polski ani polskości. Umiera w katowni od ciosów zadanych cegłami. Świadkowie podają, że to się stało w nocy z 7 na 8 września 1939r. Oprawcy chowają zwłoki pod płotem jednej z ulic Nowego Bytomia/ okolice domu kultury Huty ' Pokój'/.
Miejsce, w którym po raz pierwszy spoczęły jej szczątki zostało upamiętnione tablicą i symbolicznym grobem, a ulica została nazwana jej imieniem.
W latach 80-tych XX w. Zasadniczą Szkołę Zawodową Huty 'Pokój” / obecnie Zespół Szkół nr 5 / nazwano imieniem Jadwigi Markowej.
Antoni Gierlotka – urodzony 1 stycznia 1959 roku w Katowicach, ma żonę Barbarę i dwóch synów. Od 1 września 1979 roku do 31 września 2004 roku zatrudniony był w KWK Wujek. Pracował jako elektromonter w dziale łączności.
Uczestnik strajku okupacyjnego w kopalni Wujek od 14-16 grudnia 1981 roku. Działacz Solidarności, członek społecznego komitetu budowy pomnika górników KWK Wujek, członek społecznego komitetu pamięci poległych górników, współorganizator obchodów kolejnych rocznic grudnia 1981, obecnie zajmuje się edukacją młodego pokolenia oprowadzając wycieczki po Muzeum- Izbie Pamięci Górników KWK Wujek. (Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski).
